3/02/2022
De Ethiopische regering zet de oorlog verder tegen haar eigen bevolking in de deelstaat Tigray. In 2019 won premier Abiy Ahmed nog de Nobelprijs voor Vrede. Waar loopt het mis? Om dat te begrijpen gaan we terug naar een oude machtstrijd tussen etnische bevolkingsgroepen in Ethiopië en zijn impact op het land vandaag.
Wie is de Tigray bevolking?
De Tigray zijn een van de 80 etnische bevolkingsgroepen in Ethiopië. Naast hun eigen taal (Tigrinya) hebben ze ook een deelstaat in het Noorden van het land met zo’n 5 à 6 miljoen inwoners.
foto van onze reis in de Tigray regio, 2014
Waarom is er oorlog?
De Tigray partij TPLF (Tigray People’s Liberation Front) overwon het communistische regime in 1991 en domineerde sindsdien het hele land. Dat terwijl de Tigray slechts zo’n 6% van de totale Ethiopische bevolking vertegenwoordigen. De machthebbers perfectioneerden zich in een verdeel en heers politiek waarbij ze de 2 grootste bevolkingsgroepen (Oromo en Amhara) tegen elkaar opzetten. Die oneerlijke machtsverhouding en hun politieke beleid is de kiem van het Tigray-conflict vandaag.
Na volksbetogingen tegen het Tigray-beleid kwam Abiy Ahmed (Oromo) aan de macht in 2018. De nieuwe premier voerde aan een razend tempo democratische hervormingen door en richtte een eenheidspartij op. De Tigray verloren hun macht.
Premier Abiy liet politieke gevangen vrij en zette de economie open voor buitenlandse investeerders. Zijn vredesonderhandelingen met Eritrea leverden hem in 2019 de Nobelprijs voor de Vrede op. Een prijs die in pril contrast staat met het bloedige conflict dat hij sinds 2020 leidt tegen zijn eigen onderdanen.
foto van onze reis in de Tigray regio, 2014
Van kwaad naar erger
De ruzie escaleerde toen premier Abiy besloot om de federale en regionale verkiezingen met een jaar uit te stellen omwille van Corona. De Tigray zagen dit als een laffe manier om langer aan de macht te blijven en organiseerden daarom hun eigen regionale verkiezingen. Het TPLF won met 98%, waarop het federale parlement de uitslag ongeldig verklaarde. Het regionale bestuur in Tigray erkende op zijn beurt de Ethiopische regering niet meer. Die weigerde daarop nog langer geld te geven voor regionaal beleid, wat de TPLF als oorlogsverklaring beschouwden.
Tigray kopstukken werden uit de regering gezet en zo ging de situatie van kwaad naar erger, tot de Ethiopische legerbasis in Mekelle (regionale hoofdstad van Tigray) werd aangevallen, welke zo’n 40% van het hele Ethiopische leger uitmaakt zowel qua materiaal als aantal soldaten. Daarop
begon Abiy een offensief tegen de TPLF.
foto van onze reis in de Tigray regio, 2014
De situatie vandaag
Het conflict in Noord-Ethiopië klinkt akelig stil. Journalisten mogen de regio al 2 jaar zo goed als niet binnen. Nationale media worden dan weer in één duidelijke richting gestuurd. Sinds begin november 2021 roepen Europese ambassades hun landgenoten op om Ethiopië zo snel mogelijk te verlaten.
De Ethiopische regering en het TPLF beschuldigen elkaar van oorlogsmisdaden. Amnesty International publiceerde eind 2021 nog een rapport van wreedheden op basis van getuigenissen en satelietbeelden uit november – december 2021. Volgens de Verenigde Naties gaan de misdaden gewoon door met al minstens 108 burgerslachtoffers in januari 2022 door luchtaanvallen op een vluchtelingenkamp.
Hoeveel slachtoffers er in totaal precies zijn, weten we niet. Mensen van Tigray worden in het hele land geviseerd en slaan op de vlucht. Daarnaast waarschuwt de VN ook nog voor een humanitaire ramp in de Tigray regio.
foto van onze reis in de Tigray regio, 2014
Wat is de impact op
Let Us Change?
De projecten van Let Us Change bevinden zich in Hawassa: een stadje in het Zuiden van Ethiopië op zo’n 275 km onder de hoofdstad Addis Abeba, richting Kenia.
Onder onze kinderen en medewerkers in de tehuizen telt afkomst of religie gelukkig niet echt mee. Ze vormen een hechte familie met een diverse achtergrond en de ogen op de toekomst gericht. Wat er zich in het Noorden van Ethiopië afspeelt, heeft over het algemeen weinig impact op de dagdagelijkse werking van onze projecten in het Zuiden.
Wat we met Let Us Change wel voelen zijn de prijsstijgingen voor voedsel dat in het meer vruchtbare Noorden geproduceerd wordt. Daarnaast merken we een algemeen groeiende verdeeldheid onder de Ethiopische bevolkingsgroepen, wantrouwen en kritiek naar het Westen. Meer daarover in het opiniestuk van onze oprichter en Ethiopië-expert Johan Vandenbossche onderaan.
foto van onze reis in de Tigray regio, 2014
Johan’s opinie
Het zit diep bij de mensen in Ethiopië, ook al merk je dat niet altijd. Elke stam heeft op zijn manier afgezien: onder het regime van de keizer, de communistische dictatuur, de overheersing van de Tigray of nu na de val ervan. Je moet altijd filteren met hun geschiedenis in het achterhoofd. Maar wat bij elk gesprek naar boven komt is dit: “Waar moeit het Westen zich mee? Dit is ons conflict in ons land.”
Johan Vandenbossche | oprichter Let Us Change
Bron: verslag van Stijn Vercruysse over het Tigray-conflict voor VRT.