Als ik over Let Us Change praat en vertel wat er zo speciaal is aan de organisatie, dan vertel ik vaak over hoe mensen ons op straat aanspreken. Als Aynalem en ik over straat lopen worden we continu aangesproken door bedelaars. Anders dan bij andere mensen is dat de bedelaars ons geen geld vragen. Ze vertellen over hun problemen, of over de problemen van anderen. Soms worden we gewoon bedankt. We worden bedankt omdat we een vriendin of een familielid hebben geholpen.
De mensen die op straat wonen in Hawassa kennen Aynalem. Mij kennen ze als haar zoon. Dat Aynalem een Ethiopische is, en ik een blanke Belg, maakt daarin geen verschil.
Na al die jaren kan ik me een beeld vormen van hoe het is om op straat te leven. Het begint bij onveiligheid. Op straat is er veel geweld, zowel overdag als ’s nachts. Veel bedelaars leven daarom in groep en slapen samen onder een afdak. Dan is er nog altijd kans op geweld, misbruik, of geweld van de politie.
Daar lig je dan ’s nachts, het kan best afkoelen in Ethiopië. Als het regent word je sowieso nat, of je nu een klein afdak hebt of niet. Slapen is dan geen optie. Als een zombie wat ronddolen of bij elkaar kruipen is het enige wat je kan doen. ’s Ochtends ben je uitgeput. Je lichaam moet opwarmen, je kleren moeten drogen dus zoek je een droge plek in de zon, je valt in slaap. Maar niemand geeft je geld als je gewoon slaapt. Maar je hebt de energie niet om je hand uit te steken en om geld te vragen. Honger kan je gek maken. Het regenseizoen duurt vier maanden. Vier maanden dat je ’s nachts te weinig slaapt, geen energie hebt, honger hebt…
Om dan sterk genoeg te zijn en ‘nee’ te kunnen zeggen tegen khat, een drug die je wat doet hallucineren, of ‘nee’ zeggen tegen een fles waar wat benzine in zit om aan te snuiven om high te worden. Het is bijna onmogelijk.
Je lichaam zwakt af omdat drugs, alcohol en benzine een uitvlucht biedt aan de miserie. Je gaat stelen of geweld gebruiken om aan geld te komen. Je wordt wel eens gepakt, door de mensen van wie je steelt, of door de politie. Ze gebruiken geweld. Niemand die snapt waarom je doet wat je doet. Behalve de mensen die hetzelfde meemaken.
En dan hoor je dat een vriendin van je een job heeft gekregen bij Let Us Change. Een kans om weg te zijn uit de miserie. Je hoopt dat je snel dezelfde kan krijgt.
Hoe sterk ben je als je dan gewoon ‘bedankt’ kan zeggen?
Johan.